Wie bepaalt wat er in het VCA-examen wordt gevraagd?
Het komt regelmatig voor dat kandidaten zich tijdens de voorbereiding op het VCA-examen afvragen waarom bepaalde onderwerpen aan bod komen, terwijl deze niet direct relevant lijken voor hun eigen werk. Toch is het belangrijk om te begrijpen waarom het examen zo is opgebouwd en wie verantwoordelijk is voor de inhoud.
Het VCA-examen is ontwikkeld om een breed spectrum aan veiligheidsrisico’s te dekken. Of je nu op een bouwplaats werkt, in de petrochemie, of incidenteel in een productieomgeving komt: de examenstof is bedoeld om iedereen bewust te maken van de risico’s die kunnen voorkomen in uiteenlopende werkomgevingen. Zelfs als je nooit met gevaarlijke stoffen werkt, wordt er verwacht dat je basiskennis hebt van de risico’s en de juiste veiligheidsmaatregelen.
De organisatie die verantwoordelijk is voor de inhoud en het beheer van het VCA-examen is de Stichting Samenwerken Voor Veiligheid (SSVV). Deze stichting ontwikkelt de toetstermen, bepaalt de exameneisen en zorgt ervoor dat alle belangrijke veiligheidsthema’s aan bod komen. Het doel is niet om het examen nodeloos moeilijk te maken, maar om te zorgen voor een brede en toepasbare veiligheidskennis. Er bestaan dan ook geen aparte examens per sector – iedereen legt hetzelfde examen af.
Naast het examenbeheer houdt de SSVV ook het Centraal Diploma Register (CDR) bij. In dit register worden onder andere de geldigheidsduur en status van VCA-diploma’s geregistreerd, evenals diploma’s uit de SSVV Opleidingengids (SOG) en certificaten op het gebied van steigerbouw en offshore-veiligheid (NOGEPA). Via de VCA Check kun je eenvoudig nagaan of jouw VCA-certificaat nog geldig is.
Een voorbeeld van een typische examenvraag illustreert het belang van algemene veiligheidskennis. Je kunt een vraag krijgen over werken in hard geluid, zelfs als dit niet speelt op jouw werkplek. Bijvoorbeeld: Wat kan een gevolg zijn van werken in te hard geluid? Het juiste antwoord is: verminderde concentratie door hoofdpijn en vermoeidheid. Dit toont aan dat blootstelling aan lawaai risico’s met zich meebrengt die verder gaan dan alleen gehoorschade.
Juist door deze brede benadering leer je om risico’s te herkennen, ook in situaties die niet standaard zijn binnen jouw functie. Dat vergroot niet alleen je eigen veiligheid, maar ook die van je collega’s. Veilig werken is een gezamenlijke verantwoordelijkheid, ongeacht de branche waarin je werkt.
Wil jij je VCA-certificaat behalen of verlengen? Bekijk ons actuele aanbod en plan je examen op Overzicht trainingen VCA, Bouwradius. Samen werken we aan een veilige werkplek – voor iedereen.




