Gevaarlijke stoffen op de werkplek? Dit zijn jouw verplichtingen als werkgever!

In Nederland werken ruim 1 miljoen mensen met gevaarlijke stoffen op het werk. Het is belangrijk om gevaarlijke stoffen op de werkplek te herkennen. Blootstelling aan deze stoffen brengen ernstige risico’s met zich mee. Jaarlijks sterven er 3.000 mensen door blootstelling en gaan er 100.000 gezonde levensjaren verloren. Om die reden is het voor bedrijven wettelijk verplicht om de registratie- en het beleid gevaarlijke stoffen op orde te hebben en te houden. Dat begint allemaal met het opnemen van gevaarlijke stoffen in de Risico Inventarisatie- en Evaluatie (RIE) van de organisatie. Ook te maken met gevaarlijke stoffen op het werk? Lees dan snel verder!

 

Wat zijn gevaarlijke stoffen eigenlijk?

Om te beginnen is het goed om te weten wat het verschil is tussen gevaarlijke stoffen en gevaarlijke goederen. Een gevaarlijke stof is geclassificeerd op basis van schadelijke gezondheidseffecten door blootstelling op korte- en lange termijn. Gevaarlijke goederen worden geclassificeerd op basis van fysische en/of chemische effecten. Denk hierbij aan brand, explosie, corrosie en vergiftiging van mens en milieu.
Een gevaarlijke stof kun je herkennen aan het etiket. Wanneer je te maken hebt met een gevaarlijke stof staan hier de rood-witte GHS pictogrammen in ruitvorm op het etiket om het gevaar aan te duiden. Deze kunnen enkelvoudig of in combinatie afgebeeld zijn. Hiermee kunnen fabrikanten de gebruiker informeren over de gevaren en risico’s van een product. Wanneer een chemisch product geclassificeerd is als zeer gevaarlijk staat signaalwoord “Gevaar” op het etiket. Naast deze informatie kun je een gevaarlijke stof ook herkennen aan de Hazard- en Precautionary zinnen (H- en P-zinnen) op het etiket.
 
 
Focus NL Arbeidsinspectie
Als werkgever ben je verplicht om werknemers te beschermen. Zij hebben namelijk het recht om in een gezonde- en veilige werkplek te werken. Dat is opgenomen in Artikel 4.1b van het Arbeidsomstandighedenbesluit. Om organisaties hierbij te helpen kunnen zij het 4-stappenmodel gevaarlijke stoffen van de NL Arbeidsinspectie raadplegen.
 
In het Meerjarenplan 2023-2026 (pagina 32) van de NL Arbeidsinspectie staat dat zij in de komende jaren extra focus gaan hebben op het gebruik van kankerverwekkende, mutagene en reprotoxische (CMR) stoffen. Om te achterhalen welke stoffen dat zijn is het verplicht om de SZW-lijst aan te houden. Voor deze stoffen is het verplicht om de STOP-strategie te hanteren en een CMR registratie bij te houden op persoonsniveau.
 
Naast deze stoffen is het ook verplicht om bij te houden welke stoffen zijn geclassificeerd als (potentieel) zeer zorgwekkend, irriterend, sensibiliserend, neurotoxisch en diisocyanaat. Om te achterhalen welke stoffen zeer zorgwekkend (ZZS) zijn kan men de totale ZZS-lijst van het RIVM raadplegen. Voor een overzicht van de Potentieel Zeer Zorgwekkende Stoffen (PZZS) kan men de totale PZZS-lijst van het RIVM raadplegen. De andere stofgroepen kan men herkennen op de werkplek achterhalen door te kijken naar de H-zinnen en het CAS-nummer van een gevaarlijke stof.
 
 
Diiscocyanaten in de bouw
In de bouw maakt men vaak gebruik van chemische producten met daarin een diisocyanaat verwerkt als component. Deze stoffen komen vaak vrij tijdens het werkproces. Bijvoorbeeld bij het aanbrengen of produceren van Polyurethaan (PUR). Ook zijn diisocyanaten vaak verwerkt in producten als lijmen, kitten, (waterdichte) coatings en afdichtingsproducten als purschuim. Blootstelling aan diisocyanaten kan op termijn leiden tot een (chronische) allergie of erger. En dat willen we natuurlijk met elkaar voorkomen.
 
Wanneer chemisch product meer dan 0,1% bevat aan diisocyanaten (als component) is het met ingang van 24 augustus 2023 wettelijk verplicht om voor gebruik een cursus te volgen. Deze cursus dient men aantoonbaar succesvol af te ronden en elke vijf jaar opnieuw te volgen. Deze training kun je via Bouwradius volgen, zowel online als via een klassikale training.  Meer over het herkennen van diisocyanaten en de restricties in de Europese Unie op het gebruik ervan lees je in dit artikel op de website van ITIS.
 
 
SOFOS 360 of Chemwatch
Met behulp van de applicatie SOFOS 360 of het internationale Chemwatch kun je de registratie op orde houden. Ook kan men met beide applicaties achterhalen of een product één of meerdere stoffen met een vermelding op bijvoorbeeld de SZW-lijst. Deze applicatie is via ITIS te verkrijgen.
 
 
Hulp nodig?
Op zoek naar handvatten om op een gestructureerde manier invulling te geven aan het 4-stappenmodel gevaarlijke stoffen van de NL Arbeidsinspectie? Neem dan contact met ons op of rechtstreeks met ITIS via info@itis.nl onder vermelding van registratie gevaarlijke stoffen in de bouw en ontvang gratis het E-book: Veilig werken met gevaarlijke stoffen; CHECK!